الدَّرسُ الأوَّلُ: مَواعِظُ قیّمَهٌ

در گروه های دو نفره شبیه گفت وگوی زیر را در کلاس اجرا کنید.

حوار = گفتگو

(فی سوقِ مَشهَد) = در بازار مشهد

۱- سِعْر: قیمت «جمع: أَسْعار» ۲-  نَوعیهَّ: جنس ۳- مَتْجَر: مغازه ۴- زَمیل: همکار ۵- تَخْفیض: تخفیف

التمارین

اَلتَّمرینُ الأَوَّلُ: أَیُّ کَلِمَهٍ مِنْ کَلِماتِ مُعجَمِ الدَّرسِ تُناسِبُ التَّوضیحاتِ التّالیَهَ؟ ( چه کلمه ای از کلمه های لغتنامه درس مناسب توضیحات زیر است.)

۱- اَلْمُستَبِدُّ الَّذی لا یَری لِأَحَدٍ عَلَیهِ حَقّاً:  جبّار (خودکامه کسی است که برای هیچ کس ضد خودش حقی را نمی‌بیند.)

۲- ألْإنسانُ الَّذی یَفْتَخِرُ بِنَفْسِهِ کَثیراً: فَخور؛ مُعجب بنَفسه؛ مُختال (انسانی که زیاد به خودش می‌بالد.)

۳- حَیَوانٌ یُسْتَخدَمُ لِلْحَمْلِ وَ الرُّکوبِ: حِمار (چهارپایی که برای باربری و سواری به کار گرفته می‌شود.)

۴- اَلْعَمَلُ السَّیِّءُ وَ الْقَبیحُ: مُنکَر  (کار بد و زشت.)

۵- عُضْوٌ فی الْوَجْهِ: خَدّ (اندامی در چهره.)

الَتمَّرینُ الثاّنی: عیِّنْ نوَعَ الْأفَعالِ الَّتی تحَتهَا خَطٌّ وَ مَیِّزْ ترَجَمَتهَا. (نوع: الماضی، المضارِع، الأمر) (نوع فعلهایی که زیر آن خط است مشخص کن و ترجمه آنها را جدا و سواکن.)

أرادَ قنبَر أن یسُبّ الذی کانَ سَبَّهُ؛ فَقالَ الْإمامُ عَلیٌّ له:

مَهْلاً یا قَنبرُ ! دَعْ شاتِمَکَ مُهانا تُرْضِ الرَّحمنَ و تُسخِطُ الشَّیطانَ و تُعاقِبُ عَدُوَّکَ … ما أرضَى المؤمنُ رَبَّهُ بِمِثلِ الحِلْمِ، و لا أسخَطَ الشَّیطانَ بِمِثلِ الصَّمتِ، و لا عُوقِبَ الأحمَقُ بمِثلِ السُّکوتِ عَنهُ.

قنبر خواست به کسى که به او ناسزا گفته بود، دشنام دهد، پس امام علی به او فرمودند: ای قنبر آرام باش، دشنامگوی خود را خوار رها کن تا  [خداى] بخشاینده را خشنود و اهریمن را خشمگین کنی و دشمنت را کیفر داده باشى. مؤمن پروردگارش را با [چیزى] مانند بردبارى خشنود و اهریمن را با [چیزى] همانند خاموشى خشمگین نکرد و نادان با [چیزى] همانند دم فرو بستن در برابرش کیفر نشد.

رُبَّ سُکوتٍ أَبْلَغُ مِنَ الْکَلامِ. (مِنَ الْأمَثالِ العَرَبیّه)          1ـ مَیِّزْ: جدا و سوا کن

(چه بسا خاموشی که رساتر از سخن است.)

اَلتَّمرینُ الثّالث: تَرْجِمْ هذِهِ الأَحادیثَ النَّبَویَّهَ، ثُمَّ عَیِّنِ الْمَطلوبَ مِنکَ. (ترجمه: این حدیث های پیامبر را ترجمه کن؛ سپس آنچه را از تو خواسته شده مشخص کن.)

۱- حُسنُ الخلق نصف الدّین. (المبتدأ و الخبر)

(خوش اخلاقی، نیمی از دین است.)/ المبتدأ: حُسنُ / الخبر: نصف

۲- مَن ساءَ خلقُه عذّب نفسه. (المفعول)

(هر کس خلق و خویش بد باشد (بد شود)، خودش را عذاب می دهد.)/ المفعول: نفس

۳- اللهمّ کما حَسّنتَ خَلقی، فحَسّن خُلقی.  (الفعل الماضی و فعل الأمر)

(خدایا؛ همانطور که آفرینشم را نیکو گردانیدی، خلق و خویم را هم نیکو بگردان.)/ الفعل الماضی: حَسّنتَ / فعل الأمر: حَسّن

۴- لیسَ شیء أثقل فی المیزان من الخُلق الحسن.   ( اسم التفضیل و الجار و المجرور)

(در ترازوی اعمال چیزی سنگین تر از خوش اخلاقی نیست.)/ اسم التفضیل: أثقل /  الجار و المجرور: من الخُلق

اَلتَّمرینُ الرّابِعُ: تَرْجِمْ مایَلی، ثُمَّ عَیِّنِ اسْمَ الْمَکانِ، وَ اسْمَ التَّفضیلِ. (ترجمه: آنچه را می آید ترجمه کن؛ سپس ، اسم مکان، اسم تفضیل را مشخص کن.)

۱- ربُّ المشرق و المَغرب  (پروردگار مشرق و مغرب.) / اسْمَ الْمَکانِ: المشرق، المَغرب 

۲- مِنَ مَسجِد الحَرامِ   (از مسجد حرام.)/ اسْمَ الْمکان: مسجد

۳- یا أسْمَعَ السّامِعینَ: (ای شنواترین شنوندگان.)/ اسْمَ التَّفضیلِ: أسْمَعَ

۴- یا أحْسَن الخالِقینَ: (ای بهترین آفریدگاران.)/ اسْمَ التَّفضیلِ: أحْسَن

۵- یا أرْحَمَ الرّاحِمینَ:   (ای مهربانترین مهربانان.) اسْمَ التَّفضیلِ: أرْحَمَ

۱ـ ساءَ: بد شد ۲ـ عَذَّبَ: عذاب داد ۳ـ لأُتَمِّمَ: تا کامل کنم ۴ـ حسّنتَ: نیکو گردانیدی ۵ـ میزان: ترازو (ترازوی اعمال) ۶ـ ما یَلی: آنچه می آید

اَلتَّمرینُ الخامس: تَرْجِمِ الأَفعالَ وَ الْمَصادِرَ التّالیَهَ. (ترجمه: فعل ها و مصدرهای زیر را ترجمه کن.)