قیمَهُ کُلِّ امْرِئٍ ما یُحْسِنُهُ. (أَمیرُ الْمُؤمِنینَ عَلی)
ارزش هر انسانی به آن چیزی است که آن را به خوبی انجام می دهد.
الدّرسُ الأوّل
مِنَ الأَشعارِ الْمَنسوبَهِ إلَی الْإمامِ عَلی. (از شعرهای منسوب به امام علی)
اَلدّاءُ وَ الدَّواءُ (بیماری و دارو)
دواؤک فیک و ما تُبصِرُ / و داؤُک مِنک و لا تَشْعُرُ
ترجمه: دارویت در خودت است و نمی بینی [نیز] بیماری ات از خودت است و احساس نمی کنی.
أَ تَزْعَمُ أَنَّک جِرْمٌ صَغیرٌ / و فیک انْطوى الْعالَمُ الأَکبَر
ترجمه: آیا گمان می کنی که تو پیکر کوچکی هستی؟ حال آنکه جهان بزرگتر در تو درهم پیچیده است.
اَلنّاسُ أَکْفاءٌ (مردم یکسان اند)
اَلنّاسُ مِن جههِ الْآباءِ أَکْفاءُ / أَبوهُمُ آدمٌ والْأمُّ حَوّاءُ
ترجمه: مردم از نظر پدر و مادر (پدران، نیاکان) یکسان اند. پدرشان آدم و مادر[شان] حوّاست.
و قَدْرُ کُلّ امْرِئٍ ما کان یحْسِنُهُ / و لِلرجالِ عَلَى الْأفعالِ أَسماءُ
ترجمه: و ارزش هر آدمی به کاری است که آن را به خوبی انجام می داده است (می دهد). و انسانها با کارهایشان نامهایی دارند. (هر انسانی با کارش شناخته شده و با آن نامیده می شود.)
فَفُزْ بِعِلْمٍ و لاتَطْلُبْ بِه بَدَلاً / فَالناسُ مَوتَى و أَهلُ الْعِلْمِ أَحیاءُ
ترجمه: پس به کمک دانش رستگار شو و برای آن جانشینی نخواه که مردم، مُرده و اهل دانش زنده اند.
اَلْفَخْرُ بِالْعَفافِ (سربلندی با پاکدامنی)
أَیهَا الْفاخِرُ جَهلاً بِالنَّسَبْ / إنَّمَا النّاسُ لِأُمٍّ و لِأبْ
ترجمه: ای که نابخردانه افتخار کننده به دودمان هستی، مردم، تنها از یک مادر و یک پدراند.
هَل تَراهُم خُلِقوا مِن فِضَّهٍ / أَمْ حَدیدٍ أَمْ نُحاسٍ أَمْ ذَهَبْ
ترجمه: آیا ایشان را می بینی (می پنداری) که از نقره، آهن، مس یا طلا آفریده شده اند؟
بَل تَراهُم خُلِقوا مِنْ طینَهٍ / هَل سِویٰ لَحْمٍ و عَظمٍ و عَصَبْ
ترجمه: بلکه ایشان را می بینی از [تکّه] گِلی آفریده شده اند. آیا به جز گوشت و استخوان و پی اند؟
إنَّمَا الْفَخْرُ لِعَقلٍ ثابِتٍ / وَ حَیاءٍ وَعَفافٍ وأَدَبْ
ترجمه: افتخار، تنها به خِردی استوار، شرم، پاکدامنی و ادب است.
المعجم
جمع مکسّر
أَکْفاء: ج کفو/ آباءِ: ج أب / رجالِ: ج رجل / أفعال: ج فعل / أَسماء: ج أسم / مَوتَى: ج میّت / أَحیاء: ج حیّ
مترادف و متضاد
زَعَمَ = حسِبَ الدّاء = المْرَض أخَذَ ≠ أعْطَی
أبصَرَ = شاهَدَ البَعث = القیامَه الرَیب = الشَکّ
عَیِّن الصَّحیحَ وَ الْخَطَأَ حَسَبَ نَصِّ الدَّرس. (با توجه به متن درس درست و نادرست را شناسایی کن.)
۱- دوَاؤُنا فینا وَ نحْنُ نَنظرُ إلیهِ، وَ داؤُنا مِنّا وَ نحْنُ نشْعُرُ بهِ. ꭓ (داروی ما در خودمان است و ما آن را می بینیم و بیماری ما از ماست و آن را حس می کنیم.)
۲- الْفَخْرُ للِعَقلِ وَ الْحَیاءِ وَ الْعَفافِ وَ الأدَبِ. √ (سرافرازی، به خِرد، شرم، پاکدامنی و ادب است.)
۳- خُلِقَ الْإنسانُ مِن طینَهٍ وَ هوَ لَحمٌ وَ عَظمٌ وَ عَصَبٌ . √ (انسان از تکّه گِلی آفریده شده اند و آن گوشت و استخوان و پی است.)
۴- قیمَهُ کُلِّ امْرِئٍ بِأَعمالِهِ الْحَسَنَهِ. √ (ارزش هر کسی (انسانی) به کارهای خوبش است.)
۵- اَلتَّفاخُرُ بِالنَّسَبِ مَحْمودٌ. ꭓ (فخرورزی به اصل و نسب(دودمان) پسندیده است.)
۶- أَهلُ الْعِلمِ أَحیاءٌ وَ إنْ ماتوا. √ (دانشمندان زنده اند اگرچه مردند.)
